Jaisso(-negrejanto)
Lathyrus niger
Fabaceae Leguminosae
Nom en français : Gesse noicissante.
Descripcioun :Aquesto jaisso, coumuno dins lis uba, trachis dins li blachiero e faio de nòsti colo e en basso mountagno. La planto èi bèn drecho emé uno cambo carrado mai pas alado. Li flour soun vióuleto, pièi viron à bluio pèr veni negro coume li dusso un cop maturo.
Usanço :Li racino soun couneigudo pèr sarra li car e faire pissa. S'aprèn qu'es esta trouba d'arbutosido (o arbutino) qu'es un anti-baterian urinàri. L'arbutosido esclargi peréu la pèu (en empachant l'acioun de la tirousinaso).
Port : Grando erbo
Taio : 15 à 90 cm
Fueio : coumpausado
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Lathyrus
Famiho : Fabaceae
Famiho classico : Leguminosae
Ordre : Fabales
Coulour de la flour :
Vióuleto
Petalo : irregulièro
Ø (o loungour) flour : 10 à 15 mm
Flourido : Printèms
- Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto :
Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Mai à juliet
Liò : Blachiero
- Faio
- Pinedo
Estànci : Subremediterran à Mountagnard
Couroulougi : Eurasiatico
Ref. sc. : Lathyrus niger (L.) Bernh., 1800
Tortulo-di-péu-lisc
Syntrichia laevipila
Pottiaceae
Nom en français : Tortule.
Descripcioun :Es uno mousso coumuno sus li pège d'aubre, de taio mejano (1 à 3 cm) e de coulour bèn verdo. Devèn touto torso un cop seco. Se recounèis à sa fueio en vióuloun i bord pu clar e acabado pèr un long péu lisc. Generalamen a ges de proupagulo ; pamens quouro n'a soun groupado en gros tas dins li darriéri fueio d'aut de la planto (dessin).
Usanço :Es poussible de s'engana emé d'àutri tortulo de pege. Syntrichia papillosa a si fueio en lanço que porton forço proupagulo sus li rufo. Syntrichia latifolia a ges de péu. Syntrichia virescens es uno mousso mens forto e pu ramificado emé de fueio mens en vióuloun, lou péu es un pau denta (èi tihous, faire uno coupo dins la fueio).
Port : Acroucarpo
Taio : 1 à 3 cm
Fueio : 1 à 3 mm
Tipe bioulougico :
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Syntrichia
Famiho : Pottiaceae
Ordre : Pottiales
Coulour de la flour :
Petalo : 0,5 à 1,5 cm
Ø (o loungour) flour : Membrano basalo auto
Flourido : Printèms
- Estiéu
Sòu : Ca (Si)
Autour basso e auto : 0 à 2200 m
Aparado : Noun
Abriéu à juliet
Liò : Pège
- Aubre
Estànci : Mesoumediterran à Mountagnard
Couroulougi : Oulartico
e Mieterrano
Ref. sc. : Syntrichia laevipila Brid., 1819
(= Tortula laevipila (Brid.) Schwägr., 1823 = Barbula laevipila (Brid.) Garov., 1840 )